Kedi ve Köpeklerde Uyuz Hastalığı - Belirtiler, Nedenler ve Tedavi Yöntemleri

Sevimli dostunuzun normalden fazla kaşındığını, huzursuz olduğunu veya derisinde kızarıklıklar fark ettiğinizde endişelenmeniz çok doğal. Bu belirtiler, hem kedileri hem de köpekleri etkileyebilen yaygın bir deri rahatsızlığı olan uyuzun habercisi olabilir. Peki, uyuz tam olarak nedir ve patili dostunuzu bu rahatsız edici durumdan nasıl koruyabilirsiniz? Gelin, bu konuyu birlikte inceleyelim.

Uyuz Nedir?

Uyuz, gözle görülemeyecek kadar küçük akarların (bir tür parazit) kedi ve köpeklerin derisine yerleşmesiyle ortaya çıkan paraziter bir deri hastalığıdır. Bu akarlar, dostunuzun derisine ve kıl köklerine yerleşerek beslenir ve çoğalır. Bu durum, zamanla şiddetli kaşıntıya, deri lezyonlarına ve çeşitli enfeksiyonlara yol açarak hayvanın yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürür.

Kedi ve Köpeklerde Görülen Uyuz Türleri

Uyuz, farklı akar türlerinin neden olduğu çeşitli tiplerde görülebilir. Veteriner hekimler, doğru tedaviyi belirlemek için hastalığın türünü teşhis eder. En yaygın üç uyuz türü şunlardır:

• Sarkoptik Uyuz (Scabies): Bu türün sorumlusu Sarcoptes scabiei adlı akardır. Derinin üst katmanlarına tüneller kazarak yerleşen bu akarlar, yoğun kaşıntıya, tüy dökülmesine ve kabuklanmaya neden olur. Oldukça bulaşıcıdır ve genellikle baş, kulaklar, bacaklar ve karın bölgesinde görülür.

• Demodektik Uyuz (Demodex): Bağışıklık sistemi zayıf olan, özellikle genç hayvanlarda görülen bu türün nedeni Demodex canis adlı akardır. Bu akarlar normalde de hayvanların kıl köklerinde az sayıda bulunur ancak sayıları kontrolsüzce arttığında hastalığa yol açar. Genellikle göz çevresinde, ağız kenarında ve bacaklarda bölgesel tüy dökülmeleriyle kendini gösterir.

• Otodektik Uyuz (Kulak Uyuzu): Otodectes cynotis isimli akarın neden olduğu bu tür, adından da anlaşılacağı gibi kulak kanalına yerleşir. Şiddetli kulak kaşıntısına ve kahverengi, kahve telvesine benzer bir akıntıya neden olur. Tedavi edilmediğinde dış kulak yolu iltihabına (otitis eksterna) yol açabilir.

Kedi ve Köpeklerde Uyuz Hastalığının Belirtileri Nelerdir?

Uyuzun belirtileri, türe ve şiddetine göre değişmekle birlikte, en sık karşılaşılan işaretler şunlardır:

• Giderek artan ve dinmeyen şiddetli kaşıntı.

• Kaşınan bölgelerde deri kızarıklığı ve iltihabı.

• Bölgesel veya yaygın tüy dökülmesi.

• Deride kabuklanma, kepeklenme ve kuruluk.

• Kaşımaya bağlı olarak oluşan yaralar ve enfeksiyonlar.

• Hastalığın ilerlediği bölgelerde kötü koku.

Dostunuzun kaşınan bir bölgeyi yalaması veya ısırması, parazitlerin vücudun diğer bölgelerine de yayılmasına neden olabilir.

Kedi ve Köpeklerde Uyuz Nasıl Bulaşır?

Uyuz, oldukça bulaşıcı bir hastalıktır ve genellikle şu yollarla yayılır:

• Doğrudan Temas: En yaygın bulaşma yolu, uyuz olan bir hayvanla sağlıklı bir hayvanın yakın temasıdır.

• Ortak Eşyalar: Enfekte bir hayvanın kullandığı yatak, battaniye, mama/su kabı, tasma veya oyuncaklar aracılığıyla da bulaşma riski vardır.

• Çevresel Faktörler: Parklar, barınaklar veya birden fazla hayvanın bir arada bulunduğu ortamlar, parazitlerin yayılması için uygun alanlar oluşturabilir.

Kedi ve Köpeklerde Uyuzun Teşhis ve Tedavi Süreci Nasıl İşler?

Dostunuzun sağlığı için doğru teşhisin hızla konulması esastır. Veteriner hekim, öncelikle fiziki bir muayene yapar. Kesin teşhis için genellikle deriden kazıntı alarak mikroskop altında akar veya yumurtalarını arar. Bazı durumlarda kan tahlili veya biyopsi gibi ek testlere de ihtiyaç duyulabilir.

Teşhis konulduktan sonra tedavi süreci, uyuza neden olan akarın türüne, hastalığın yaygınlığına ve dostunuzun genel sağlık durumuna göre planlanır. Tedavi genellikle şunları içerir:

• Parazitleri öldüren özel ilaçlı şampuanlar, spreyler veya damlalar.

• Kremler veya oral ilaçlar.

• Veteriner hekimin önerdiği ilaçları kullanmak.

• Hastalığın diğer hayvanlara bulaşmasını önlemek için izolasyon.

ℹ️ Veteriner hekimin önerdiği ilaçlar harici internet üzerinden ilaç alarak kedi veya köpeğinize kesinlikle uygulamayın.

Tedavi sürecinde sabırlı olmak ve veteriner hekiminizin tavsiyelerine eksiksiz uymak çok önemlidir.

Ne Zaman Veterinere Gitmelisiniz?

Uyuz, kendiliğinden geçen bir hastalık değildir ve tedavi edilmediğinde dostunuzun yaşam kalitesini ciddi şekilde düşürebilir. Yukarıda saydığımız belirtilerden bir veya birkaçını gözlemliyorsanız, en doğru yaklaşım vakit kaybetmeden bir veteriner hekime danışmaktır. Erken teşhis, hem tedavi sürecini kısaltır hem de hastalığın diğer hayvanlara veya insanlara bulaşma riskini ortadan kaldırır.

Eğer bu konuda profesyonel bir desteğe ihtiyaç duyarsanız, MeydanPark Veteriner Kliniği olarak sevimli dostunuzun sağlığına kavuşması için gerekli teşhis ve tedavi süreçlerinde yanınızda olmaktan mutluluk duyarız.